2025 жылғы 16 маусым күні сағат 16:00-де Қазақстан Республикасы Мемлекеттік орталық музейі мен Литва Республикасының Алматы қаласындағы Бас консулдығының ынтымақтастығымен ұйымдастырылып отырған атақты литвалық суретші және композитор Микалоюс Константинас Чюрлёнистің шығармаларына арналған «ЧЮРЛЁНИС ӘЛЕМІНЕ САЯХАТ: ӨНЕР МЕН ӘУЕН ҮЙЛЕСІМІ» халықаралық репродукциялар көрмесінің салтанатты ашылуы өтеді.
Көрменің мақсаты — қазақстандық көрерменді Чюрлёнистің шығармашылығымен таныстыру, кескіндеме мен музыканың арасындағы өзара байланысын көрсету, сондай-ақ өз туындылары арқылы Ғаламның үйлесімін жеткізуге ұмтылған суретшінің философиялық ойлары мен дүниетанымын жеткізу.
Суретші туралы және оның Литва үшін маңызы
Микалоюс Константинас Чюрлёнис (1875–1911) — Литва тарихындағы ең көрнекті суретшілер мен композиторлардың бірі. Оның шығармашылығы символизм, модерн және романтизм бағыттарын үйлестіре отырып, терең философиялық мазмұнмен, бай қиялмен және көркемдік-музыкалық сезімталдықпен ерекшеленеді. Чюрлёнис өз кескіндемелерінде ішкі ырғақ пен әуенді жеткізуге ұмтылды, бұл оның өнерін әлемдік көркем кеңістікте бірегей құбылысқа айналдырды.
Чюрлёнис Литваның мәдени мұрасында ерекше орын алады. Ол ұлттық жаңғырудың және елдің рухани байлығының символына айналған тұлға. Қысқа ғұмыр кешкеніне қарамастан, ол Литва өнерінің дамуына айрықша үлес қосып, тек алғашқы кәсіби литвалық суретшілердің бірі ғана емес, сонымен қатар ұлттық болмысты қалыптастыруда маңызды рөл атқарды. Чюрлёнис шамамен 300-ге жуық кескіндеме және графикалық туындыларды дүниеге әкелді. Оның туындыларының түпнұсқалары Литва ұлттық өнер музейінде, Каунас өнер галереясында және жекеменшік коллекцияларда сақталған. Сонымен қатар ол 200-ден астам музыкалық шығарма жазып қалдырған, олардың қатарында симфониялық поэмалар, фортепианолық пьесалар мен хорға арналған композициялар бар. Чюрлёнистің шығармалары бүгінгі таңда да жаңа ұрпаққа шабыт беріп, литвалық халықтың табиғатпен, мифологиямен және ғаламмен терең байланысын танытады.
«Чюрлёнис әлеміне саяхат: Өнер мен әуен үйлесімі» көрмесіне Чюрлёнистің символистік және мистикалық дүниетанымын бейнелейтін ең маңызды 20 туындысы енген. Олардың қатарында «Әлемнің жаратылысы», «Теңіз сонатасы» топтамалары және автордың рухани-философиялық көзқарасын көрсететін жекелеген шығармалар бар. Әрбір туынды көрерменге суретшінің идеясы мен көркемдік тәсілдерін түсіндіретін мазмұнды мәтінмен сүйемелденеді.
Көрме көрерменге суретшінің бірегей әлемін ашуға, оның философиясын сезінуге және көркемдік танымының тереңдігін түйсінуге мүмкіндік береді. Бұл — Литва мен Қазақстан арасындағы мәдени байланыстарды ұлы өнер арқылы нығайтатын маңызды мәдени оқиға болмақ.
Көрменің ресми ашылу салтанатының бағдарламасы:
- ҚР Мемлекеттік орталық музейі директорының м.а. СЕРЖАН БАРАХАНҰЛЫ САРОВ-тың құттықтау сөзі.
- Алматы қаласындағы Литва Республикасының Бас консулы, Гвидас КЕРУШАУСКАСТЫҢ құттықтау сөзі.
- Алматыдағы қ. Литва Республикасының Бас консулдығының кеңесшісі, мырза АНТАНАС ШАТАС ұсынатын Чюрлёнис өнеріне арналған презентация.
Фондық музыка ретінде М.К. Чюрлёнистің шығармалары орындалады, бұл қонақтарға суретші әрі композитордың ішкі әлеміне терең бойлауға мүмкіндік береді.
Көрменің жұмыс уақыты: 2025 жылғы 17–26 маусым аралығында, күн сайын сағат 9:00-ден 18:00-ге дейін, сейсенбі – демалыс күні.