2025 ж. 3 қазанында сағат 16.00-де Қазақстан Республикасы Мемлекеттік орталық музейінде суретшілер одағының мүшесі, Қазақ өнерінің қайраткері, дарынды суретші, халықаралық және республикалық көрмелердің лауреаты – Кожин Нұрбазар Төлеуұлының шығармашылығына арналған «ҰЛЫ ДАЛАНЫҢ ШЕЖІРЕСІ» атты еске алу көрмесінің ашылуы өтеді.
НҰРБАЗАР ТӨЛЕУҰЛЫ – 1965 ж. Ақтөбе облысы, Шалқар ауданы Қотыртас ауылында, қарапайым отбасында дүниеге келеді. Нұрбазардың сурет өнеріне деген дарыны, бойында ерте жастан байқалады. Мектеп қабырғасында оқып жүрген кезінде-ақ болашағын өнермен байластыратынына кәміл сенеді. Ақтоғай орта мектебін аяқтаған соң, екі жыл шопандар бригадасында еңбек етіп, 1985 ж. әскер қатарына шақырылады. Тынық мұхит әскери-теңіз флотында (Владивосток) Отан алдындағы борышын өтей жүріп, туған жерге деген сағынышын сурет арқылы жеткізуді әдетке айналдырады. Осы кезеңде суретшілік қабілеті танылып, шығармашылық жолының бастауын алады. 1988 ж. Н.В. Гоголь атындағы Алматы көркемсурет училищесіне оқуға түсіп, 1992 ж. сәтті аяқтайды. Одан әрі кәсіби білімін тереңдету мақсатында 1993 жылы Қазақ мемлекеттік көркемөнер академиясына қабылданып, профессор Мұхит Қалимовтың шығармашылық шеберханасында білім алады. Бұл кезеңде ол шеберлігін шыңдап, көркемдік әлеміндегі өз қолтаңбасын қалыптастыра бастайды. 1999 ж. шығармашылық жолындағы алғашқы маңызды қадамы жасалып, «Түрік мәдени білім» орталығында «Көркем сурет» атты алғашқы көрмесі өтеді. Сол жылы Орталық Азия елдері арасында өткен халықаралық «Жігер» жас суретшілер фестивалінің лауреаты атанып, кәсіби ортада кеңінен таныла бастайды.
Нұрбазар Төлеуұлы бірқатар маңызды мерейтойлық көрмелер мен фестивальдерге қатысып, өзін дара шығармашылық стилі бар суретші ретінде көрсете білді. Ол Қазақстан Тәуелсіздігінің 5 жылдығы мен 1986 жылғы Желтоқсан оқиғасының 10 және 20 жылдығына арналған «Кісен ашқан» көрмесіне, Махамбет Өтемісұлының 200 жылдығына арналған көрмеге, «Әлем суретшілерінің көзімен» халықаралық фестиваліне және «Нұр келбеті – Астана» арт-фестиваліне қатысты. 2003 жылы Лондонда өткен халықаралық көрмеге қатысып, шығармалары жоғары бағаланды. 2011 жылы Алматыда өткен «Ұлы дала мәнері» атты көрмеде туындылары көпшілік назарына ұсынылды. Сонымен қатар, Абай Құнанбайұлының 150 жылдығы мен Түркістан қаласының 1500 жылдығына арналған көрмелерге де белсене қатысты. 2001 жылы Алматыдағы «Ұлар» галереясында жеке көрмесі өтті. 2020–2022 жылдары суретші Кипрде өткен халықаралық көрмелерге шақырылып, оның бірқатар жұмыстары қазіргі заманғы KIBRIS музейінің тұрақты жинағына енгізілді. 2023 жылы ол ел мәдениетінің дамуына қосқан үлесі үшін «Қазақ өнерінің қайраткері» төсбелгісімен марапатталды. Бұл және өзге де маңызды оқиғалар оның шығармашылық жолындағы елеулі белестерге айналды.
Нұрбазар Төлеуұлы тарихи мазмұны терең, көркемдік құндылығы жоғары шығармаларымен ғана емес, сонымен қатар көрерменнің жадында ұзақ сақталатын ерекше композицияларымен де өнер сахнасында өзіндік қолтаңбасын қалдырды. Суретші шабытын қазақ халқының бай мәдени дәстүрі мен өмір салтынан алып, оларды майлы бояу арқылы шебер бейнелей білді. Оның туындыларындағы басты кейіпкерлер – ұлттық киім киген қыз-келіншектер мен кимешек жамылған, жаулық таққан әжелер. Ол олардың қарапайым күнделікті тұрмысын нәзік лирикамен және көркемдік талғаммен жеткізе білді. Шығармашылық жолының алғашқы кезеңдерінде суретші өмір шындығын, өз әсерін мейлінше шынайы беруге тырысты. Ру, батырлар, аңыз-әпсаналар мен мифтер тақырыбы оның қиялын оятып, оларды өзіндік көркемдік тілмен бейнелеу арқылы ерекше образдар жасады. Уақыт өте келе ол философиялық әрі символикалық тақырыптарға да бет бұрып, өмірдің мәніне терең үңіле бастады. Оның туындыларында қазақ мәдениетінің ажырамас белгілері — ұлттық өрнектер, кең дала, тұрмыс-салт бейнелері анық көрініс тапты. Осы арқылы ол күнделікті болмысты ғана емес, ата-баба рухымен жалғасқан терең рухани байланысты да шебер жеткізді.
Нұрбазар Кожин — қазақ бейнелеу өнерінің жарқын өкілі, өзіндік дара стилі қалыптасқан суретші. Оның шығармашылығына реализм мен натурализм бағыттары, сондай-ақ импрессионизм элементтері тән. Суретшінің туындылары Қазақстаннан бөлек, АҚШ, Германия, Франция, Қытай, Жапония, Ресей және басқа да елдердің жеке коллекцияларында сақтаулы.
Көрме 2025 жылғы 17 қазанға дейін жалғасады.
