Музейлік педагогика

БАЛАЛАР КОВОРКИНГ ОРТАЛЫҒЫ

Музей өміріндегі айтулы оқиға балалар жылында - 2022 жылғы 18 мамырда, Халықаралық музейлер күнінде – "KMF-Демеу" қоры мен " KMF " микроқаржы ұйымының демеушілік қолдауымен Балалар коворкинг-орталығының ашылуы болды. Орталықтың жұмысы балалардың білім беру және мәдени-демалыс бағдарламаларын іске асыруға бағытталған. Үлкен жарық залда кітаптар, түрлі ойындар, көрнекі материалдар, логикалық тапсырмалар, суреттер, сурет тақтасы, балалар шығармашылығына арналған кеңсе тауарлары және т.б. ал кішкентай балаларға ойыншықтармен ойнау, логикалық тапсырмалар жинау, сурет салу, мүсіндеуге болады. Коворкинг - орталықта апта сайын этнография, Қазақстан тарихы мен табиғаты бойынша музей сабақтары, үйірмелер, ойын түріндегі танымдық сабақтар, кескіндеме және сәндік-қолданбалы өнер бойынша шеберлік сыныптары өтеді.

МӘДЕНИ-БІЛІМ БЕРУ ПРОЕКЦИЯЛАРЫ

"МУЗЕЙДЕГІ САБАҚ" МӘДЕНИ-БІЛІМ БЕРУ ЖОБАСЫ

"Музейдегі сабақ" жобасы Алматы қаласы Білім басқармасымен бірлесіп жүзеге асырылуда. Жобаның негізгі мақсаттары - тарих, қазақ тілі мен әдебиеті, география, биология сияқты т.б мектеп пәндерін тереңдетіп оқытуда музейдің мәдени-білім беру мүмкіндіктерін пайдалану, оқушылардың өз елінің тарихын зерттеуге деген қызығушылығын арттыру, сондай-ақ өскелең ұрпаққа адамгершілік-патриоттық сезімдерін қалыптастыру болып табылады.

Өткізілетін музей сабақтары мектептің оқу бағдарламасымен тығыз байланысты. Сонымен бірге, музей экспонаты алынған білімге иллюстрация ретінде емес, тікелей "білім көзі" ретінде әрекет етеді. Осылайша, оқу процесінің бірегейлігі (музей ортасы) оқушылардың танымдық, жан-жақты дамуына ықпал етеді.

Сабақтар тақырыбы: Республика күні мен Конституция күніне арналған " Менің Отаным-Қазақстан" және "Ата Заң-мемлекеттің негізі", Қазақстан халқының Тілдер күніне арналған "Тіл-рухани байлық", 1916 жылғы қазақ халқының ұлт – азаттық көтерілісін ұйымдастырушы Амангелді Имановтың 150 жылдығына арналған " Халықтың ұлы-қас батыры", "Ежелгі Қазақстан және тайпалық одақтар", "Сақ патшайымы –Томирис", " Ұлттың қастерлі заттарының бірі - қамшы", "Ұлы Жібек жолы бойындағы ортағасырлық қалалар", "Қазақтың зергерлік бұйымдары", "Ертегілер әлемінде", "Ғұндар тарихы", "Қазақтың салт-дәстүрлері", " Бабалар аманатының бірі-ұлттық музыкалық аспаптар " және т. б. тақырыптарда өткізіледі.

ЖОБА - "MYSEUM FOR KIDS" ЖАЗҒЫ МУЗЕЙ ЛАГЕРІ

15 маусым мен 1 тамыз аралығында ҚР Мемлекеттік Орталық музейінде "MYSEUM FOR KIDS" жазғы музей лагері жұмыс істейді. Музей лагеріндегі таң ашық ауада жаттығудан басталады. Содан кейін оқушылар үшін музей педагогтары музей залдары бойынша экскурсиялар, қазақ халқының тарихы, мәдениеті, этнографиясы бойынша танымдық сабақтар, кескіндеме және сәндік-қолданбалы өнер бойынша мастер-класстар, "Асық ату", "Бес тас", "Тоғызқұмалақ" ұлттық ойындарынан спорттық турнирлер өткізеді, ал кинозалда музейдің жас келушілері ертегілер, мультфильмдер және көркем фильмдерді тамашалай алады.

ҚР ОРТАЛЫҚ МЕМЛЕКЕТТІК МУЗЕЙІНІҢ ИНКЛЮЗИВТІ БАҒДАРЛАМАЛАРЫ

"ЖЕТІ ҚАЗЫНА"КӨРМЕ-ЖОБАСЫ

"Жеті қазына" көрмесінің жобасы зағип және нашар көретін балаларға арналған. Көрме Орал Таңсықбаев атындағы Алматы сәндік - қолданбалы өнер колледжінің демеушілігімен және қолдауымен ұйымдастырылды.                    

Көрменің мақсаты: зағип және нашар көретін келушілерге музейлік білім беру кеңістігі арқылы Қазақстанның мәдени құндылықтарына қосылуға көмектесу, олардың экспонаттар туралы түсінігі мен ой-өрісін кеңейту, қиял мен шығармашылық қабілеттерін дамытуға серпін беру.

Зағип адам үшін "Көру" - бұл қол тигізу, түрту, ұстау. Жанасу сезімі арқылы зағип және нашар көретін балалар көшпенділердің жеті қазынасын құрайтын мүсіндермен танысады. Бұл жылқы, бүркіт, "тазы" тұқымының аңшы иті, мылтық, пышақ, балық аулау торы, тұзақ. Экспонаттарды Орал Таңсықбаев атындағы Алматы сәндік - қолданбалы өнер колледжінің оқытушылары мен студенттері мүсіндік пластилиннен, ағаштан, кілем жіптерінен жасаған.

Көшпенділердің жеті қазынасының тізімі филология ғылымдарының докторы, профессор, ҚР орталық мемлекеттік музейінің антропология және этнология бөлімінің бас ғылыми қызметкері Уәли Нұргелді Мақажанұлының нұсқасы бойынша ұсынылған. 

"ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ БАСПАЛДАҚТАРЫ "МУЗЕЙ ИНКЛЮЗИВТІ ҮЙІРМЕСІ

"Шығармашылық баспалдақтары" музей инклюзивті үйірмесі ("шығармашылық жолдары") ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларға, балалар үйлері мен аз қамтылған отбасылардан шыққан балаларға арналған. Үйірменің негізгі мақсаттары - балалардың шығармашылық әлеуетін ашуға, таланттарын дамытуға, инклюзивті қоғамда оларды тәуелсіз өмірге дайындауға төзімділік, өзгелерді құрметтеу, түсіну рухында ықпал ететін инклюзивті шығармашылық кеңістік құру.

Үйірме сабақтары "Қазақ халқының мәдениетіндегі аң стилі", "Ұлттық ою – өрнек өнері", "Киіз үй - күн үйі", "Қазақстанның Қызыл кітабына енгізілген жануарлар мен құстар","Наурыз.Табиғаттың оянуы","Ұлы даланың қызғалдақтары" және т.б. сабақтың шығармашылық бөлігінде балалар аралас техникада аппликация жасайды, сурет салады, пластилинографиямен айналысады; логоритмика жасайды, басқатырғыштардан суреттер жинайды.

ҮЙІРМЕЛЕР

"Жас шебер" музейлік қолөнер үйірмесі

Үйірменің негізгі мақсаттары: өскелең ұрпақтың өз халқының тарихи өткеніне деген қызығушылығын, Қазақстан халқының мәдениетіне деген құрмет сезімін тәрбиелеу, көркем мәдениетті қалыптастыру және халықтық сәндік-қолданбалы өнер арқылы шығармашылық қабілеттерін дамыту.

"Жас шебер" үйірмесі жұмысының ерекшелігі, ол әрбір балаға, жасөспірімге (6-14 жас) өзінің таланты мен қабілеттерін сәндік – қолданбалы өнердің әртүрлі түрлерінде пайдалануға, басым бағытты таңдауға және онда өзін барынша іске асыруға мүмкіндік береді.

Сабақтарда балалар пейзаждар, натюрморттар, мозаикалық сурет салуды, қағаздан аппликациялар жасауды, киізден панельдер жасауды, зергерлік бұйымдар - сырғалар, алқалар, брошьтар, моншақтар жасауды үйренеді, олар сондай - ақ киізді қалай басу керектігін және одан бұйымдар - панельдер, сөмкелер жасауды үйренеді.

ҒЫЛЫМИ-БІЛІМ БЕРУ ЖОБАЛАРЫ

Республикалық ғылыми жобалар конкурсы «Меңің қаламымдағы музей»

2022 жылдан бастап Қазақстан Республикасының орталық мемлекеттік музейі Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат Министрлігінің Мәдениет комитетінің қолдауымен online форматында оқушылар арасында "Менің қаламымдағы музей" республикалық ғылыми жобалар конкурсын өткізеді.

Байқау ережесіне сәйкес оқушылар үш бағыт бойынша жұмыс жазады: "Музей қорларында сақталған және белгілі тарихи тұлғаларға, сондай-ақ өскелең ұрпақты тәрбиелеудегі мемлекет және қоғам қайраткерлеріне тиесілі мәдени мұра заттарының орны мен маңызы", "Музей экспонаты – рухани құндылық" және "Музей қызметінің маңыздылығы мен құндылығы" (Музей мамандарының жұмысы туралы).

Бірінші байқау 2022 жылы өтті. Оған Қазақстанның алты өңірінен 48 оқушы қатысты. Екінші байқау 2023 жылы 1 қазан мен 27 қараша аралығында өтті. Оған 287 оқушы қатысты, олардан Қазақстанның 14 қаласы мен облысынан 250 жұмыс түсті. Іріктеу кезеңінен кейін онлайн қорғауға 150 жұмыс жіберілді. Қатысушылар өз жобаларының тұсау кесерін ұсынады.